x

Grudniowa panorama Słowackich Tatr

2015-12-11
< wróć do aktualności
A teraz nieco z innej beczki. Górskie nie rzeki, a widoki. Słowackie Tatry w najpiękniejszym wydaniu widziane z Polskiej strony, można zobaczyć w miejscowości Łapszanka. Kto jeszcze nie wie gdzie znajduje się ta niewielka malownicza miejscowość, położona na Polskim Spiszu powinien koniecznie uzupełnić wiadomości.

Łapszanka, wieś położona w wąskiej dolinie, nieco ponad kilometr od granicy Polsko - Słowackiej. Warta jest swojej uwagi, ponieważ własnie tutaj możemy napawać się najcudowniejszym widokiem Słowackich Tatr ! Przełęcz nad Łapszanką położona jest w górnej części wsi. Tutaj też znajdziemy niewielką kapliczkę zwaną też ,,burzową kaplicą". Wzniesiono ją w czasach międzywojennych, a dokładnie w 1928 roku. Wbrew obiegowym spekulacjom kapliczka ta miała niegdyś bardzo ważną funkcję. Ludność zamieszkująca tereny Spisza, Podhala i Orawy w dawnych czasach wierzyła, że nawałnice, gradobicia oraz wichury sprowadzają złe duchy zwane płanetnikami. W kapliczce uwieczniony został niewielki gong. Jako, że duchy panicznie bały się dźwięku dzwonów zawsze gdy nad Tatry ściągały ciemne chmury, dzwoniono by je odpędzić. Jeszcze wcześniej do tych celów używano dzwonnic kościelnych. Proboszczowie uznali jednak ten przesąd za pogański dlatego zakazali używania dzwonów. Wzniesiono zatem niewielkie dzwonnice które zastępowały duże dzwony na wieżach kościelnych. Kaplica ufundowana została przez ludność Łapszańską zamieszkującą górny kraniec wsi. Dziś ta niewielka kapliczka pełni funkcję sygnalizacyjną na tzw. Anioł Pański. Zawszone o 12 w południe uruchamiany jest niewielki dzwon znajdujący się w kaplicy. 
Rys historyczny: Wieś położona w Małopolsce w powiecie nowotarskim, na pogórzu Spiskim. W latach 1975-1998 położona była w województwie Nowosądeckim. Miejscowość była prawdopodobnie założona w XVI wieku jako osada filialna Łapsz Wyżnich, stanowiła wówczas jej pasterski przyczółek. Prawdopodobnie była również zasiedlona przez ludność wołoską. Wymieniona jest w dokumencie sprzedaży z 1589 roku klucza dunajeckiego Jerzemu Horvathowi z Palocsy przez Olbrachta Łaskiego. W roku 1662 pojawiły się pierwsze wzmianki o sołectwie. W okresie II wojny światowej aż do roku 1953 w szkole nauczano w języku słowackim. Początek miejscowości wjeżdżając do niej od strony Łapsz Wyżnych znajduje się na wysokości 750 m n.p.m natomiast górna jej część już na przełęczy leży na wysokości aż 990 m. Na Łapszance, szczególnie w okresie zimowym pojawiają się często wędrujące wilki. Nie są to duże watahy jakie pojawiają się w Bieszczadach. Potrafią jednak podchodzić aż do domostw zagryzając podwórkowe psy. Na Kuraszowskim Wierchu (1038m) leżącym nad Łapszanką mają miejsce jedne z największych rykowisk w tej części Polski. Mieszkańcy nie rzadko znajdują tutaj poroża ważące kilka kilogramów. Tego roku dokładnie w listopadzie pojawiła się również niedźwiedzica z dwoma młodymi. Wędrowała ona przez Zamagórze, widziana najpierw w rejonie skałki Kramnica od Krempaskiej strony, przechodząc poprzez lasy Trybskie aż do Łapszanki. Tutaj splądrowała jedną z pasiek pszczelich znikając następnie w Tatrach.  

Ciekawostka... W 1967 roku ostrzeganie przed burzą stało się bardzo niebezpieczną czynnością. Wtedy wówczas zginął młody człowiek rażony piorunem. Od tamtej pory miejscowa ludność niechętnie już zajmuje się praktyką dzwonienia podczas burzy. 
Z przełęczy nad Łapszanką widać łańcuch Tatr Bielskich i Spiską Magurę. Najbardziej rzucający się w oczy trójkątny szczyt to Hawrań, po jego lewej stronie znajduje się Płaczliwa skała a po prawej Nowy Wierch. Widać stąd także kilka Tatrzańskich dolin. To między innymi dolina potoku Kremeniak, potoku Bystra oraz Osturniańskiego potoku. 




Przełęcz nad Łapszanką znajduje się na Pogórzu Spiskim. Grzbietem tym możemy dojechać z Łapsz Wyżnych poprzez Łapszankę do Rzepisk, a dalej także do Jurgowa oraz Bukowiny Tatrzanskiej. Jakieś 500 metrów od kapliczki znajduje się słupek informujący o granicy państwa. Dalej mamy już Słowację a pierwszą napotkaną wsią będzie Osturnia, czyli najdalej na zachód wysunięta osada zamieszkana przez ludność rusińską.  
A oto i opisana wieś na jej górnym krańcu...


A więc pozostaje mi tylko zaprosić was do jednej z najpiękniejszych górskich miejscowości - do Łapszanki !
wróć na górę